Aan een scheiding wil niemand tijdens zijn of haar bruiloft denken, maar het is een gegeven dat een groot aantal huwelijken hier tegenwoordig toch op uitdraait. In 2016 eindigde bijna veertig procent van de huwelijken in een echtscheiding, een percentage dat hoog is maar gelukkig niet meer is gestegen de afgelopen jaren. Een scheiding is niet iets dat zomaar even afgehandeld kan worden. Het verdelen van de gezamenlijke bezittingen zoals spaargeld en een eigen woning vormt vaak een lastige kwestie. Helemaal als de partners kinderen hebben, of wanneer een van de partners een eigen bedrijf heeft. Wat moet je weten als je een eigen bedrijf hebt en wil scheiden?
Diverse bedrijfsvormen en nieuwe huwelijksregels 2018
Ben je in gemeenschap van goederen getrouwd vóór 2018, heb je je bedrijf opgericht voordat je ging trouwen en is er sprake van een eenmansbedrijf (waarbij er tegenwoordig vooral veel ZZP’ers zijn) of V.O.F.? Dan is het bedrijf gezamenlijk bezit. Ben je op huwelijkse voorwaarden getrouwd dan valt het bedrijf buiten het gemeenschappelijke bezit. De V.O.F. of eenmanszaak is dan enkel eigendom van degene op wiens naam deze staat.
Zijn er naast jou (of eventueel ook je partner) nog andere firmanten, dan valt enkel het eigen deel onder het gemeenschappelijk bezit. Als er maar een partner (mede-)eigenaar van een bedrijf is, kan de andere partner alsnog aanspraak maken op een gedeelte van de winst of de onderneming. Andere bedrijfsvormen zoals aandelen in een B.V. maken de zaak nog gecompliceerder, aangezien dan precies beoordeeld zal moeten worden welke gedeelte van een onderneming toebehoort aan een of beide partners.
Vanaf 1 januari 2018 gelden er nieuwe huwelijksregels omtrent persoonlijk of gezamenlijk eigendom voor en tijdens het huwelijk. Als een van jullie voorafgaand aan het huwelijk al een eigen bedrijf had hoeft de waarde hiervan bij een scheiding niet verdeeld te worden. Dit is echter wel het geval wanneer het bedrijf opgericht wordt tijdens het huwelijk, dan valt het namelijk wel onder de gemeenschap van goederen.
Verdeling, waardebepaling en toekomst van het bedrijf
Heeft een partner recht op een gedeelte van het bedrijf, dan kan gekeken worden of de partner uitkopen een optie is, of dat er winst of waarde verdeeld zal moeten worden. Om dit te kunnen beoordelen, zal gekeken moeten worden op welk deel iemand aanspraak kan maken, en hoeveel het bedrijf waard is.
De waarde kan worden bepaald op basis van van jaarrekeningen en accountantsrapporten. Jaarrekeningen kunnen echter wel een vertekend beeld geven aangezien er meestal geprobeerd wordt de winst zoveel mogelijk te drukken in verband met belastingen. Daarom kan het nodig zijn de eigen accountant in te schakelen voor een beter financieel beeld, of zelfs een neutrale externe accountant. Veelgebruikte methoden om de waarde van een onderneming vast te kunnen stellen zijn de DCF-methode of discounted cash flow (jaarlijks beschikbare kasstroom), de rentabiliteit (te verwachten jaarwinst vermenigvuldigd met meestal een factor vijf) of de intrinsieke waarde (bezittingen minus schulden).
En hoe zit het met alimentatie?
Hoewel partners niets voor niets uit elkaar gaan bij een scheiding, blijven ze vaak toch nog betrokken bij elkaar in het geval van bijvoorbeeld kinderen of alimentatie. Heeft een van de partners naast een gedeelte van het bedrijf ook recht op alimentatie? Onthoud dan dat alimentatie en waardeverrekening van het bedrijf samenhangen. Moet je je toekomstige ex-partner grote jaarlijkse afbetalingen gaan doen door de verdeling van de waarde van je bedrijf, dan wordt in veel gevallen het alimentatiebedrag lager ingeschaald.
Belangrijk om te onthouden: hoewel ieder wil krijgen wat hem of haar toekomt, is het veel beter om goede afspraken te kunnen maken voor een snelle afhandeling van een echtscheiding!